Pancar Kazandırmıyor

AHMET ÇAKIR/DARENDE Darende’nin Palanga Mahallesi’nde pancar sökme sezonu başladı. Bölgede binlerce dönüm sulu arazide pancar yetiştiriliyor. 30 yıldır çiftçilik yapan, son 15 yıldır ise yoğun olarak pancar ekimiyle uğraşan Günpınar Mahallesi’nden olup Palanga (Başdirek)’da üretim yapan 55 yaşındaki İbrahim Canpolat, suyun gelmesiyle üretimi artırdıklarını; ancak mazot, su, gübre, işçilik ve tarla kirası gibi maliyetlerin çiftçinin eline çok az kaldığını söyledi. İlk yıllarda 30–50 dönüm pancarla başladıklarını, suyun Başdirek ve Günpınar köylerine ulaşmasının ardından arazilerini genişleterek bugün 250 dönüme kadar pancar ektiklerini belirten 15 yıldır pancar ekimi yapan İbrahim Canpolat, “2008’de su olmadığı için Çukurkaya’da patates ekerdim, o zamanlar 20 dönüm kadar eker pazarda satardık. Sonra işi büyüttük, yoğunlaştırdık” dedi. GELİR YÜZDE 30, GİDER YÜZDE 50 Bu yıl açıklanan ton fiyatı 3 bin 100 TL’nin “normal” olduğunu ancak girdilerdeki artışın üreticiyi zorladığını belirten Canpolat, “Gelirimiz yüzde 30 artarken girdilerimiz yüzde 50 arttı. Dönüme göre verim 3, 5, 6 tona değişiyor; bu tarlanın ortalaması 6 ton civarında. İyi bir rakam fakat girdiler yüksek olduğu için kazancımız azalıyor” ifadelerini kullandı. 5-6 BİN DÖNÜM PANCAR EKİLDİ Malatya Şeker Fabrikası’yla sözleşmeli çalıştıklarını, fabrikanın personelinin tarlaları takip ettiğini ve dönüşümlü ekim yaptıklarını belirten çiftçi Canpolat, “Bir yıl pancar ektiysek, ertesi yıl buğday, mısır veya ayçiçeği ekiyoruz. Aynı tarlaya üst üste pancar ekmeyiz ki toprak yorulmasın. Palanga'da bu yıl tahminim 5-6 bin dönüm pancar ekildi. Bu daha önce daha yoğun ekiyorduk. Topraklarımız daha yeniydi. Verimler daha güzel oluyordu. Ama üst üste ekme olayı kalktıktan sonra tamam dönüm olarak azaldı ama verim olarak çoğalttık biz ürünümüzü” şeklinde konuştu. MALİYET 4 BİN GELİRE 3 BİN 100 En büyük giderin sulama olduğunu vurgulayan Canpolat, bu yaz havaların çok sıcak gitmesi nedeniyle normalde 10 olması gereken sulama sayısının 12’ye yükseldiğini aktararak şu şekilde devam etti: “Bizim yaklaşık dönüm maliyetimiz 4000 TL'yi buldu. Bu da bizim için büyük bir rakam. Şimdi 3100 TL pancar, 4000 TL sulama. Şimdi ben buradan 6 ton aldığım zaman bunun 1,5 tonunu suya vereceğim. Haliyle 1 tonunu gübreye vereceğim. 1,5 tonunu suya vereceğim, 1,5 tonunu mazotaa vereceğim. Bize kalan 500 kilo. Pancar, sulama birliğine gidiyor, gübreye gidiyor. Sökümü makinayla yapıyoruz ama tek sıra söküyoruz; bu da yakıta daha çok gidiyor. Mesela 1 ton gübre 35.000 TL olmuş, 36.000 TL olmuş. Ben buraya 20 kilo gübre atacağım. 30 kilo tohum atacağım. Tarla kirası vereceğim. Suya vereceğim. Yani öyle de hesapladığımız zaman buğdaydan da bir kar edemiyoruz.” Canpolat, toplulaştırma sayesinde arazilerin düzleştiğini memnuniyetle karşılarken, taş toplama desteği verilirse makinelerin korunacağı ve verimin artacağı görüşünde: “Çiftçinin bunu tek başına yapacak imkânı yok” dedi. ELLE TUTULUR PROJE GEREKLİ Son olarak gençlerin köyde kalabilmesi için somut, sürdürülebilir destekler talep eden Canpolat, “İki oğlum var; biri pancar söküyor, diğeri patates ekiyor. İkisi de üniversite mezunu. Devletten popülist değil, elle tutulur projeler bekliyoruz. Şehirdekini getirmeye çalışmasınlar; buradakileri kaçırmasınlar yeter” diye konuştu.