AHMET ÇAKIR/DARENDE

Depremden sonra sobacıların işleri 2 kattan fazla arttı. Evleri yıkılan insanlar kırsal kesimlere yerleştiği için ustalar soba siparişlerini yetiştiremiyor. Geçen sene 40 bin tane soba satılırken bu yıl bu sayı 100 bini bulmuş şekilde. Ancak yetiştirmek isteseler de bu sefer çırak bulamıyor.

33 yaşındaki İsmail Kaynak, iktisat mezunu. Darende’de soba kovası işinde çalışıyor. Aynı işi yapan kardeşi bankacılık mezunu. Dede mesleğini devam ettirmek ve babasına destek olmak için başlayan İsmail Usta, “Babam, ben ve kardeşim imalat işinde çalışıyoruz. Bu dede mesleği aslında dedemin de dedesinin mesleği. Devam ettiriyoruz. Soba kovası imalatı yapıyoruz burada. Boru, soba ve sobanın diğer parçalarını hazır alıyoruz. Bizim satışlarımız genelde toptan ama buraya gelen müşterilerimiz var onlara da yardımcı oluyoruz. Bazı firmalarla anlaşmamız var. Soba kovasını maliyete eklemeyin biz burada kovayı ekliyoruz” dedi

GÜVENİLİR MÜŞTERİ OLMASI GEREK

Daha çok doğu için üretim yaptıklarını belirten Kaynak, “Biz daha çok Doğu Anadolu Bölgesi için üretim yapıyoruz. Genelde Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli, Van, Muş ve istenen yerlere belli başlı gönderiyoruz gidiyoruz. Oralarda belli başlı müşterilerimiz var. Güvenilir çünkü yüklü miktarda satış yapıyoruz. Güvenilir de olması lazım. Çünkü hepsi bir anda alamıyor. Mecbur vadeli almak zorundalar” şeklinde konuştu.

SATIŞLAR İKİ KATINDAN FAZLA

Üretim maliyetinin çok yüksek olduğunu söyleyen Usta Kaynak, “Deprem çok etkiledi. Bu sene yetiştiremiyoruz fark çok fazla. Geçen sene 40 bin satıyorsak bu yıl 100 bini bulmuştur. Yani iki katından fazla. Pandemi dönemi işlerimizi etkiledi ama deprem işleri daha çok etkiledi. Deprem 11 ili vurdu. Çoğu bizim pazarımızdı özellikle Elbistan. Yüzde 80 Elbistan’a pazarlıyoruz. Ora çok kötü oldu” ifadelerini kullandı.

EN ÇOK İNCE KROM TERCİH EDİLİYOR

Teknolojinin gelişimiyle işlerin daha kısa zamanda yapıldığını belirten Kaynak, “Fiyatlar ürünün inceliğine kalınlığına göre değişiyor ürünün. En çok tercih edilen ince ve dayanıklı krom. Bunlar dayanıklı olur. Kesme makinemizi yeni aldık, deneme aşamasında. Saç kesilir rulo haline getirilir. Bunu silindirimiz var yuvarlıyor. Onu birleştirmek için kaynak yani puntalarımız var. Teknolojinin gelişmesi işlerimizi daha kolaylaştırıyor ve kısa zamanda işler daha çabuk bitiyor. Makas bir anda beş parça halinde bölüyor. Diğer makasımız veriyorsun tekrar veriyorsun” dedi.

ÇIRAK BULUNAMIYOR

Sektörün Suriyelilerin eline geçtiğini belirten Kaynak, şöyle devam etti: “Yazdan stok yaparız kışa yetiştirelim diye çünkü eleman sıkıntısı var. Zor bir iş hem de Darende’de imkanlar kısıtlı. Eleman bulamıyoruz çıraklar çalışmak istemiyor; iş zor. Mesleğin devam etmesi için öncelikle çırak yetişmesi gerekiyor. O da çok zor. İş kazaları dikkatli olunca olmaz ama ağır iş. Büyükşehirlerde de Suriyeliler eline geçirmiş. Büyükşehirlerde de yok. Amcam aynı işi Elbistan’da yapıyor. O da çırak bulamıyor. 3 tane elemanı var 3’ü de Suriyeli. Suriyeliler piyasayı kaptı diyebilirim. Ustalık olarak da yetişiyorlar. Kayseri’de fabrikalara gidin 100 kişi çalışıyorsa 80’i Suriyeli.”

3 AY BİR SEZONU VAR

Sezona yetişmek için daha fazla çalıştıklarını vurgulayan Usta Kaynak, “3 kişi bir şekilde yetiştirmeye çalışıyoruz. Çalışma saatlerimiz kış döneminde bir saat daha artar. Sabah 8’de başlarız akşam 18 gibi bırakırız ama bu dönemde 19’ı geçiyor. Sezonumuz olduğu için müşteriler de istemiyor gecikmesini adamların zaten 3 ay bir sezonu var. Mağdur etmemek ve işleri yetiştirmek için fazla çalışıyoruz. Burada 2-3 işçi çalışsa kurtarmaz” dedi.

PARÇALAR BİRARAYA GETİRİLDİ

KOSGEB takip ediyoruz ama bu tür işlere çok destek çıkmıyor. İşlerimizi büyütmek istersek çok yapamıyoruz ilçenin imkanları uymuyor. Bir ara Kayseri’yi düşündük. Bizim işin merkezi Kayseri. Burayı da yeni aldık. Biraz büyütmeye çalıştık alanı. Şu an buradayız. Önceki yerimiz 120 metrekareydi. Şimdi bin metrekare yaptık. Böyle çok güzel oldu. Önceden soba bir yerdeydi, boru bir yerdeydi müşteri için zor oluyordu. Böyle soba ile ilgili her şey bir araya geldi. Çok iyi oldu. Her dükkâna bir kepenk gelecek şekilde yaptırdık. Yüklenmek istenen ürüne göre kepenklerin önüne geliyorlar” ifadelerini kullandı.