AHMET ÇAKIR/DARENDE

Darende’de badem hasadı başladı. Üreticiler giderlerin çok yüksek olması nedeniyle gelirlerin giderlerini karşılayamadığını belirtirken Darende Ziraat Odası Başkanı Orhan Karaca, “Çiftçiye destek verilerek üretim artırılmalı. Girdi maliyetlerimiz biraz düşürülürse üreticilerimiz yerinde kalır. Üretici tarımını yapar, hayvancılık yapar” dedi.

Yeniköy’de badem yetiştiren Mehmet Yıldırım, “Sulu tarım daha verimli olacak. Şu an bulunduğumuz bahçe kıraç, bin 200 badem dikili. Bademlerimiz altı yaşında. Tabiki büyüdüklerinde verim artacak. Bölgemizde kayısıya alternatif bir ürün olduğu için daha da önemli. Örneğin ben kayısıcıyım; kayısı erken çiçek açtığı için don vurma olasılığı daha yüksek ama badem öyle değil. Badem geç çiçek açıyor ve geç olgunlaşıyor. Yani risk yok bademde. Genellikle her yıl meyve oluyor. Yeniköy bölgesinde yaklaşık 90 bin badem dikildiğini biliyorum. Palanga’da 27 bin dikildi. Bu sayı ciddi bir rakam. Bu emeği sarf edip badem dikenler, emeğinin karşılığını alamazsa devamı gelmez. Örneğin Yeniköy’de karşılığını alamadıkları için hayvancılık bitti. Giderler o kadar yüksek ki hiçbir üretici emeğinin karşılığını alamıyor. Bir litre mazotu düşünün bir torba gübreyi düşünün. Bugün bademin kilosu ortalama 100 lira giderlerle gelir orantısız” şeklinde konuştu.   

Üreticinin desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Darende Ziraat Odası Başkanı Orhan Karaca, “Bugün Yeniköy mahallemizde badem hasadının başlamasından dolayı üreticilerimizi ziyaret ettik. Yeniköy mahallemiz 1400 rakımlarda. Bu bölgede badem yaygınlaşmaya başladı. Kayısının yanında badem de gelir kapısı oldu. Badem kayısıya göre geç çiçeklenme olduğu için don olayını geçirmiş oluyor. Vatandaşlarımız her sene verim alıyor. Yeniköy bölge olarak kıraç, burada kayısı da yetişiyor ama verim anlamında sıkıntı oluyor. Sulu arazi olsa durum değişir. Yeniköy mahallemiz Gökpınar projesinden faydalanamıyor. 2 kilometre yakınında sulama var burada yok. Bura da sulanabilir olsa. Sulanabilirse verim yüzde yüz artar bölgemizde” dedi.

Zaman içinde ürün envanterinin genişleyeceğini belirten Karaca, “Üretim için devletin destek vermesi gerekli. Giderler çok yüksek her geçen günde yükseliyor. Şu anda dört kişi buradasınız günlük gideriniz 6 bin; siz 6 bin TL tutarında badem toplayabilecek misiniz? Üretmek önemli ama üretirken de emeğinin karşılığını almak da o kadar önemli. Tarımın sürdürülebilir hale gelmesi için emeğinin karşılığını almalısın. Maliyetlerin yüksek olması nedeniyle kıraç arazilerde verim düşüklüğü olması sizleri zor durumda bırakıyor. Aynı mazot harcanıyor aynı gübre harcanıyor ama verim ciddi düşüş yaşanıyor” ifadelerini kullandı.

Badem bahçesinde olmanın mutluluğunu yaşadığını belirten Orhan Karaca, “Malatya kayısı ile özdeşleşmiş ama kayısı tuttuğu zaman pazarlamada sorun yaşıyoruz. Bu anlamada farklı ürünlere yönelinmesinin önemli olduğunu düşünüyorum. Çiftçi desteklemeleri artırılmalı. Çiftçi, ithalatla terbiye edilmemeli. Çiftçiye destek verilerek üretim artırılmalı. Girdi maliyetlerimiz biraz düşürülürse üreticilerimiz yerinde kalır. Üretici tarımını yapar, hayvancılık yapar. Köylü köyünde kalır. Köylerimizde tarımla uğraşanların yaş ortalamaları 53. Genç insanlar tarım yapmak istemiyor çünkü ekonomik anlamada kendisine yetmiyor” ifadelerini kullandı.