Akçadağ Armudu 150 Lira!
AHMET ÇAKIR/DARENDE
Malatya genelinde 12 Nisan’da yaşanan don olayı nedeniyle doğuyu batıya bağlayan D300 Devlet Karayolu boyunca her yıl onlarca kurulan tezgâhlar bu yıl kurulamadı. Kurulan 2 tezgâhta da çok az ürün yer alırken fiyatlar da uçmuş durumda; armut 150, aluç 150-200, kuşburnu 250 liradan satılıyor.
Kürecik–Kozluca hattında çalışan üreticiler hem bölge tarımına hem de ülke ekonomisine katkı sunduklarını ancak “masrafın kazancı geçtiğini” belirtiyor.
EKSİ 15 DERECEDE MEYVELER YANDID300 Devlet Karayolunda 15 yıldır tezgâh açan 45 yaşındaki üretici ve satıcı Murat Nazver, “Ben Kürecikliyim, 15 yıldır bu işi yapıyorum. Bu yıl nisan ayında hava eksi 15 dereceye kadar düştü, meyvelerimiz yandı. Ürün az olunca tezgâh açan da azaldı. Normalde sadece bu bölgede 15-20 tezgâh olurdu, bu sene sadece iki tane kaldı. Benzer bir durumu 2014 yılında da yaşamıştık” dedi.
EKSİ 30 DERECEDE SATIŞMeyvenin az olması ve artan işçilik maliyetlerinin fiyatların yükselmesine neden olduğunu belirten satıcı Nazver, “Armudun kilosu 150 lira. İşçilik pahalı; sadece toplama için 3.000-3.500 lira yevmiye veriyoruz. Kayısı bu yıl olmadı, geçen yılın kayısını satıyoruz. Satmak için İncir, pekmez gibi ürünleri Adıyaman’dan getirtiyorum. Eskiden 3-4 ay çalışırdım ama artık yaz-kış buradayım. Geçimimiz zorlaştı ama yine de bırakmıyoruz. Eksi 30 derecede bile satış yaptığım oldu” şeklinde konuştu.
YOLUN NİMETLERİNDE FAYDALANILIYORHer gün binlerce aracın geçtiği D-300 Devlet Karayolunun bölge ekonomisi için önemine dikkat çeken satıcı Murat Nazver, “Kürecik olarak biz bu karayolundan çok faydalanıyoruz. Meyve zamanı yüzlerce tezgâh olur yol boyu. Malatya’dan Darende’ye, hatta Gürün’e kadar dizilir tezgâhlar. Yoldan geçen yolcular, turistler alışveriş yapar, ürünlerimizi tanıtırız. Hem biz kazanırız hem de ülke ekonomisine katkı sağlarız” ifadelerini kullandı.
ÜRÜN YOK, FİYATI ANLATMAK ZORAynı yol üzerinde 10 yıldır tezgâh açan Ahmet Berkpınar, “Bu sene Nisan ayında don olayı yaşadık, hava eksi 15 dereceye kadar düştü. Akçadağ-Kürecik armudu, bal armudu dediğimiz armutların tamamı yandı. Sadece biraz alıç kaldı, o da toplamaya değmiyor. Geçen yıl 30 liraya sattığımız armut bu sene 150-200 liraya çıktı. Ama müşteriye anlatmak zor, çünkü ürün yok. Tezgahımızda kuşburnu var, kilosu 250 lira. Aluç var, kırmızısı ve beyazı 140-150 lira civarında. Her şey el emeği. Biz burada aracı konumundayız, kilo başına 10-15 kuruş kazanıyoruz. Günde 12 saat çalışıyoruz, ama yine de kazanç masrafı zor karşılıyor” dedi.
3 KIZINI OKUTUYORÜç kızını üniversitede okuttuğunu belirten Berkpınar, geçim sıkıntısını şu sözlerle özetledi: “İki kızım Kıbrıs Girne’de okuyor. Ben bu işi yapmak zorundayım. Ne çiftçi kaydım var ne emeklim. Yaş 54, kim bana iş verir? Günde bin lira da kazansam, üç bin lira da kazansam şükrediyorum ama 2025 hem vatandaş hem esnaf için çok zor geçti.”
YOLCULARDAN DESTEKYoldan geçen vatandaşlar da üreticilere destek veriyor. Malatya’dan gelen bir vatandaş, “Bu dağ armudu çok güzel, mayası tatlı. Köylü emek veriyor, biz de destek olalım dedik” sözleriyle alışveriş yapma nedenini anlattı.